De groten steden van Nederland slaan alarm over de chaos op het fietspad en dat is niet voor niets – de grote verschillen in snelheid tussen gewone fietsen en elektrische voertuigen zorgen voor steeds meer ongelukken. Steden willen daarom zelf de regels kunnen maken over fatbikes en elektrische bakfietsen, omdat de huidige landelijke wetgeving volgens hen tekortschiet.
Brief van grote steden aan Kamercommissie
De verkeerswethouders van Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven hebben hun zorgen op papier gezet en een gezamenlijke brief verstuurd aan de Kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat. In deze brief maken ze duidelijk dat de huidige situatie op de fietspaden onhoudbaar wordt door de opkomst van steeds meer zware en snelle elektrische voertuigen die vaak opgevoerd zijn. Ze willen daarom lokaal beleid kunnen voeren om elektrische bakfietsen naar de rijbaan te verplaatsen en strengere regels te kunnen opstellen voor fatbikes en elektrische steps met kenteken.
De vijf steden waarschuwen dat de snelheidsverschillen op het fietspad dramatisch toenemen door de toelating van brommobielen en opgevoerde elektrische voertuigen. Dit zorgt voor een gevaarlijke mix waarbij gewone fietsers samen met voertuigen die veel harder gaan dezelfde ruimte moeten delen, wat tot steeds meer verkeersslachtoffers leidt.
Groeiende problemen met elektrische voertuigen
De toename van elektrische voertuigen in Nederlandse steden is sinds het voorjaar van 2025 explodeerd, en daarmee ook de hoofdpijn voor gemeentebestuurders. Steeds meer steden benadrukken dat het invoeren van eigen regelgeving absoluut noodzakelijk is geworden door deze blijvende groei. Van opgevoerde fatbikes tot zware elektrische bakfietsen – de fietspaden kunnen de diversiteit aan snelheden en gewichten simpelweg niet meer aan.
Vooral de snellere elektrische voertuigen zorgen voor chaos op de fietspaden. Gemeenten pleiten daarom voor aanvullende regelgeving om opgevoerde fatbikes beter te kunnen weren van drukke fietsroutes en zo de verkeersveiligheid drastisch te verbeteren. Het gaat dan vooral om voertuigen die veel harder gaan dan de toegestane snelheid, waardoor gewone fietsers zich kapot schrikken wanneer ze plotseling worden ingehaald.
Vanaf eind augustus 2025 zijn de incidentcijfers opnieuw toegenomen, wat vooral zorgwekkend is omdat het vooral jongeren betreft op fatbikes en elektrische steps. Deze ontwikkeling toont aan dat hulp dringend nodig is voor kwetsbare verkeersdeelnemers die steeds vaker ten val komen door de snelheidsverschillen.
Huidige landelijke regelgeving en beperkingen
De gemeenten staan met hun handen gebonden door de huidige landelijke wetgeving die geen ruimte biedt voor lokale maatregelen tegen fatbikes en elektrische bakfietsen. Terwijl de cijfers van kenniscentrum VeiligheidNL een zorgwekkend beeld schetsen van steeds meer ziekenhuisopnames na fatbike-ongelukken, kunnen steden alleen maar toekijken hoe de problemen op hun fietspaden escaleren. De bestaande regels stellen dat fatbikes maximaal 25 kilometer per uur mogen halen, maar in de praktijk zijn deze voertuigen relatief eenvoudig op te voeren tot 50 kilometer per uur of zelfs harder.
Het probleem wordt nog complexer doordat veel modellen afval produceren door illegale aanpassingen en onveilige onderdelen. Tientallen andere gemeenten hebben zich al uitgesproken voor strengere maatregelen, maar ze kunnen niets ondernemen zolang de landelijke regelgeving hen beperkt. De steden wijzen erop dat vooral illegale en opgevoerde fatbikes zorgen voor de meeste ongelukken, waarbij waarschuwingen moeten worden weggegooid omdat lokale handhaving onmogelijk is.
Deze situatie zorgt ervoor dat gemeenten machteloos toezien hoe hun fietspaden steeds onveiliger worden door voertuigen die de toegestane snelheid ver overschrijden en waarbij niemand een stap extra wil zetten om de problemen daadwerkelijk aan te pakken.
Ministeriële maatregelen en reactie van steden
Minister Tieman heeft in augustus 2025 drie ingrijpende maatregelen aangekondigd om de chaos op de fietspaden eindelijk aan te pakken. De helmplicht voor jongeren tot 18 jaar op alle lichte elektrische voertuigen moet vooral fatbike-ongelukken onder tieners drastisch verminderen. Daarnaast komen er uitgebreide publiekscampagnes over snelheidsgevaar en wordt er gewerkt aan een onafhankelijk keurmerk voor elektrische fietsen dat consumenten moet helpen veilige modellen te herkennen.
Het ministerie van Infrastructuur overweegt bovendien een minimumleeftijd voor e-bikes en typegoedkeuring voor nieuwe voertuigen. Deze maatregelen moeten de wildgroei van opgevoerde en onveilige elektrische voertuigen eindelijk stoppen. Vooral de belofte van lokale handhavingspilots geeft steden hoop – eindelijk zouden gemeenten meer mogelijkheden krijgen om gevaarlijke voertuigen daadwerkelijk van drukke fietsroutes te weren.
De grote steden reageren voorzichtig positief op deze aankondigingen, maar benadrukken dat lokale regelgeving nog steeds essentieel blijft. Ze willen niet alleen handhaven, maar ook zelf bepalen welke voertuigen waar mogen rijden. De ministeriele maatregelen zijn een goede eerste stap, maar volgens de steden nog lang niet voldoende om de verkeersveiligheid op fietspaden echt te garanderen.
Standpunt steden over voorgestelde maatregelen
De grote steden juichen de voorgestelde maatregelen van de Tweede Kamer toe, vooral de helmplicht voor jongeren tot 18 jaar op fatbikes en e-bikes die waarschijnlijk vanaf 2027 van kracht wordt. Deze maatregel kan eindelijk de zorgwekkende stijging van ziekenhuisopnames onder tieners een halt toeroepen. Maar volgens Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven gaan deze voorstellen nog lang niet ver genoeg om de chaos op hun fietspaden echt te stoppen.
Het meest recente Kamerdebat eind augustus 2025 toonde breed draagvlak voor het versnellen van de helmplicht voor jongeren op snelle elektrische voertuigen. Diverse Kamerfracties dringen bovendien aan op veel strengere controles op opgevoerde voertuigen, nadat recent onderzoek aantoonde dat een fors deel van de fatbikes op Nederlandse wegen sneller rijdt dan wettelijk toegestaan. Deze cijfers bevestigen wat gemeenten al maanden signaleren over de explosieve groei van illegaal aangepaste voertuigen.
De steden benadrukken dat landelijke maatregelen alleen onvoldoende zijn om lokale problemen op te lossen. Ze willen zelf bepalen waar elektrische fietsen mogen rijden en hoe streng gehandhaafd wordt op drukke routes. Alleen met lokale regelgeving kunnen gemeenten echt ingrijpen tegen de gevaarlijke snelheidsverschillen die dagelijks voor ongelukken zorgen op hun fietspaden.
Bredere verkeersveiligheidsvisie en aankomend debat
Volgens de wethouders past het vastgestelde uitgangspunt dat alles op het fietspad moet simpelweg niet langer bij de huidige realiteit. Het fietspad moet een veilige plek blijven voor alle fietsers, niet alleen voor de grootste, sterkste en snelste fietser. De steden pleiten daarom voor lokaal maatwerk, zowel in type voertuigen als plek op de weg, omdat de verkeersveiligheid steeds meer onder druk staat.
Binnen de bebouwde kom willen de vijf grote steden dat een maximumsnelheid van 30 kilometer per uur de norm wordt en dat hier ook daadwerkelijk op wordt gehandhaafd. In Amsterdam heeft de invoering van deze snelheid al geleid tot minder verkeersongelukken. Recent berekende experts dat een bredere invoering en handhaving van de 30 km/u-regel per jaar tientallen dodelijke slachtoffers en honderden ziekenhuisopnames kan schelen.
De gemeenten benadrukken dat een algehele herziening van de Nederlandse infrastructuur noodzakelijk is om de groeiende diversiteit aan voertuigen veilig te kunnen accommoderen. Morgen gaat de Kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat in debat met demissionair ministers Tieman en Van Weel over deze cruciale handhaving en regelgeving.