Je gaat gewoon lekker aardbeien eten, maar dan blijkt dat je eigenlijk een cocktail van giftige bestrijdingsmiddelen naar binnen werkt. Uit nieuw onderzoek van PAN Nederland komt naar voren dat vrijwel alle gangbare aardbeien in Nederlandse supermarkten vol zitten met pesticidenresten, twee supermarkten scoorden wat hoger. We praten hier niet over één giftige stof, maar gemiddeld bijna vier verschillende middelen per aardbei, waarbij sommige exemplaren zelfs twaalf verschillende pesticiden bevatten.
Onderzoek toont massale pesticidenbelasting op Nederlandse aardbeien
De uitkomsten van het onderzoek van PAN Nederland laten een schokkend beeld zien van de pesticidenbelasting in onze supermarkten. Van alle onderzochte gangbare aardbeien bleek maar liefst 96 procent restanten van bestrijdingsmiddelen te bevatten. Het gaat hier niet om een enkel middel, maar om een ware cocktail van chemische stoffen die op de rode vruchten achterblijft.
Wat het onderzoek extra verontrustend maakt, is de diversiteit aan chemicaliën die op één enkele aardbei werd aangetroffen. Gemiddeld werden per monster bijna vier verschillende pesticidensoorten gevonden, maar de extremen waren nog veel zorgwekkender. Sommige aardbeien bevatten maar liefst twaalf verschillende bestrijdingsmiddelen tegelijk. Deze bevindingen roepen vragen op over de veiligheidsnormen in de voedselindustrie.
Het onderzoek richtte zich specifiek op gangbare aardbeien uit Nederlandse winkels, waarbij monsters werden genomen van verschillende verkooppunten. De resultaten tonen aan dat pesticidenresten inmiddels een standaard onderdeel zijn geworden van wat we dagelijks consumeren. Voor consumenten betekent dit dat ze onbewust een mix van chemische bestrijdingsmiddelen binnenkrijgen wanneer ze gezonde voeding proberen te eten.
Twee supermarkten springen eruit met hoogste concentraties gifstoffen
Uit het onderzoek van PAN Nederland komt naar voren dat niet alle supermarkten even slecht scoren wat betreft pesticidenresten op aardbeien. Lidl en Aldi springen er in negatieve zin bovenuit met de hoogste concentraties aan giftige bestrijdingsmiddelen op hun rode vruchten, zo meldt Metronieuws. Deze discounters lijken de gezondheid van hun klanten ondergeschikt te maken aan lage prijzen.
Opvallend genoeg scoort Albert Heijn, ondanks alle kritiek op de supermarktgigant, juist veel beter met hun ‘Beter voor Natuur & Boer’-label. Deze aardbeien bevatten aanzienlijk minder pesticidenresten dan die van de Duitse discounters. Het laat zien dat bewuste keuzes in het assortiment wel degelijk mogelijk zijn.
Biologische supermarkten zoals Odin en Ekoplaza voldoen aan de strengste normen, waarbij hun aardbeien vrijwel volledig vrij van chemische residuen zijn aangetroffen. Deze winkels bewijzen dat gezonde alternatieven wel degelijk bestaan voor consumenten die bereid zijn iets meer te betalen voor hun voedsel.
PFAS-pesticiden en kandidaten voor vervanging gevonden
Het onderzoek van PAN Nederland brengt nog veel zorgwekkendere bevindingen aan het licht dan alleen de aanwezigheid van gewone bestrijdingsmiddelen. Op de geteste aardbeien werden namelijk ook PFAS-pesticiden aangetroffen, samen met zogeheten ‘Kandidaten voor Vervanging’ – middelen die door de Europese Unie als bijzonder zorgwekkend worden bestempeld vanwege hun extreme giftigheid.
PFAS-pesticiden vormen een specifiek gevaar omdat deze chemische verbindingen vrijwel onafbreekbaar zijn in het milieu. Ze hopen zich op in ons bloed, vetweefsel en lever, waar ze jarenlang kunnen blijven circuleren. Wetenschappelijk onderzoek toont steeds vaker aan dat deze stoffen verband houden met ernstige gezondheidsrisico’s, waaronder verschillende vormen van kanker, schildklierproblemen en een verzwakt immuunsysteem.
De Kandidaten voor Vervanging die op de aardbeien werden gevonden, zijn pesticiden die eigenlijk zouden moeten verdwijnen uit de landbouw omdat ze te gevaarlijk zijn gebleken. Toch blijken veel telers nog steeds gebruik te maken van deze middelen, ondanks de bekende gezondheidsrisico’s voor consumenten.
Europese cijfers bevestigen zorgwekkende trend
Ook vanuit Europa komen schokkende bevestigingen van wat Nederlandse onderzoekers al aan het licht hebben gebracht. Uit EU-brede analyses blijkt dat in maar liefst 92 procent van de conventioneel geteelde aardbeien minstens één bestrijdingsmiddel met gezondheidsrisico’s aanwezig was. Deze cijfers laten zien dat het probleem veel groter is dan alleen Nederland.
Nog verontrustender is de ontdekking dat 46 procent van de onderzochte monsters stoffen bevatte die de normen voor babyvoeding ruimschoots overschrijden. In sommige gevallen werden concentraties gevonden die tot 120 keer hoger lagen dan wat voor baby’s als veilig wordt beschouwd. Deze extreme waarden roepen ernstige vragen op over de veiligheidsnormen in de voedselketen.
Biologische aardbeien als veiligste keuze voor consumenten
Voor consumenten die zich zorgen maken over de pesticidencocktail in gangbare aardbeien, bieden biologische alternatieven eindelijk een veilige uitweg. Het onderzoek van PAN Nederland toont kristalhelder aan dat biologische aardbeien van Odin en Ekoplaza de enige zijn die volledig voldoen aan de strikte normen voor babyvoeding. Deze biologische vruchten kwamen als enige schoon genoeg uit de test om daadwerkelijk veilig te zijn voor de meest kwetsbare consumenten.
Wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat PFAS-verbindingen aanzienlijk minder voorkomen in biologisch geteeld fruit en groenten. Dit betekent dat mensen die kiezen voor biologische producten significant minder blootstelling hebben aan deze gevaarlijke, onafbreekbare chemicaliën. Biologische voeding vormt daarmee een belangrijke stap richting een gezondere levensstijl.
Wel is het belangrijk om te beseffen dat grondig wassen van fruit alleen niet alle problemen oplost. Pesticidenresten die al door het gewas zijn opgenomen via wortels en bladeren, blijven aanwezig ongeacht hoe intensief je de buitenkant schoonmaakt. Voor bewuste consumenten heeft PAN Nederland recent de PesticidenEetwijzer ontwikkeld, een online tool waarmee mensen precies kunnen opzoeken hoeveel chemische bestrijdingsmiddelen er in hun dagelijkse groenten en fruit zitten.