Heb je weleens je telefoonla opengetrokken en gedacht aan al die oude telefoons die daar liggen te verstoffen? Je bent echt niet de enige – bijna 27 miljoen oude smartphones liggen ongebruikt in Nederlandse lades, en het goud dat erin zit is samen al tientallen miljoenen euro waard.
Miljoenen oude smartphones liggen ongebruikt in Nederlandse lades
Dit onderzoek van Fraunhofer Austria onthult een schokkende werkelijkheid over onze wegwerpmentaliteit. Van die 27 miljoen weggestopte toestellen kunnen er maar liefst 8,6 miljoen nog perfect gerepareerd en doorverkocht worden. De rest bevat nog altijd waardevolle materialen die via recycling kunnen worden teruggewonnen.
Het probleem wordt alleen maar groter nu Samsung, Apple en Google allemaal deze maand hun nieuwste modellen lanceren. Terwijl consumenten massaal upgraden naar de laatste technologie, blijven hun oude toestellen gewoon thuis liggen verzamelen. Het geheim zit hem in de waardevolle metalen die in elk toestel verwerkt zijn.
Deze cijfers tonen aan hoe veel potentieel er verloren gaat door onze gewoonte om oude apparaten te bewaren. Nederland loopt hiermee een enorme kans mis om zowel milieu als economie te helpen door simpelweg die lades eens grondig op te ruimen.
Oude telefoons bevatten schatten aan waardevolle materialen
Van die 27 miljoen weggestopte toestellen zijn er ruim 18 miljoen smartphones die nog perfect recyclebaar zijn, met een gezamenlijke materiaalwaarde van maar liefst 44,5 miljoen euro. Deze cijfers laten zien dat Nederlandse lades letterlijk vol liggen met moderne goudmijntjes. In totaal bevatten al deze oude telefoons 364 kilo puur goud, 18,2 ton tin en andere kritieke grondstoffen zoals kobalt en wolfraam.
Alleen het goud vertegenwoordigt al een waarde van bijna 35 miljoen euro en is genoeg voor circa 73.000 trouwringen. Ondanks deze enorme waarde blijft het recyclingpercentage dramatisch laag. In Europa wordt momenteel slechts 10 procent van de afgedankte smartphones daadwerkelijk gerecycled, terwijl de rest gewoon blijft liggen.
Refurbishing als duurzaam alternatief voor nieuwe telefoons
Terwijl miljoenen oude smartphones liggen te verstoffen in Nederlandse lades, biedt refurbishing een uitkomst voor zowel portemonnee als planeet. Deze groeiende markt toont aan dat veel van die weggestopte toestellen nog prima bruikbaar zijn na een grondige opknapbeurt. Het proces omvat controle, reiniging en reparatie van onderdelen zoals schermen of batterijen, waardoor smartphones een tweede leven krijgen.
De milieu-impact van nieuwe toestellen is enorm, met 76,7 kilogram CO₂-uitstoot en bijna 28.000 liter waterverbruik per smartphone. Een beeldschoon refurbished toestel kost niet alleen minder, maar voorkomt ook deze vervuiling. De beschikbaarheid groeit gestaag, met inmiddels bijna 300 innamepunten waar consumenten hun ongebruikte toestellen kunnen wegbrengen voor een duurzame toekomst.
Zorgen over kwaliteit houden consumenten tegen
Ondanks de enorme waarde die in oude smartphones verscholen ligt, durft slechts 10 procent van de Nederlanders de stap te zetten naar een tweedehands toestel. Het grootste obstakel vormen zorgen over kwaliteit en levensduur van gebruikte telefoons. Veel consumenten denken nog altijd in zwart-wit: nieuw versus gebruikt, waarbij die laatste categorie automatisch als minderwaardig wordt bestempeld.
Deze weerstand is begrijpelijk maar ongegrond, want de kwaliteit van een professioneel opgeknapte smartphone doet nauwelijks onder voor een gloednieuw exemplaar. Het refurbishment-proces heeft zich de afgelopen jaren enorm ontwikkeld, waardoor consumenten nu kunnen rekenen op dezelfde garanties als bij nieuwe toestellen. Net zoals een verwaarloosde puppy een tweede kans krijgt en uitgroeit tot een geliefd huisdier, verdienen ook smartphones die tweede kans.
Het Keurmerk Refurbished biedt sinds enkele jaren extra zekerheid door bedrijven te verplichten tot twee jaar garantie. Deze ontwikkeling toont aan dat de markt volwassen wordt en consumenten steeds meer bescherming krijgt bij hun aankoop van opgeknapte technologie.
Recycling biedt laatste redmiddel voor oude toestellen
Het grootste deel van de oude smartphones is inmiddels te oud om opnieuw in gebruik te worden genomen, maar ook die zijn zeker niet waardeloos, zegt Stichting OPEN. Voorzitter Steven van Eijck legt uit dat er allerlei mogelijkheden zijn met een oud apparaat. Het liefst zou je een toestel repareren of refurbishen, zodat hij langer gebruikt kan worden. Als dat niet meer mogelijk is, kunnen losse onderdelen soms een tweede leven krijgen.
En als laatste optie kan een apparaat worden gerecycled, om de grondstoffen opnieuw te gebruiken. Bij inlevering bij een inzamelpunt kunnen zij 75 procent van de grondstoffen uithalen. Net zoals een getraumatiseerde hond een tweede kans verdient op geluk, krijgen ook deze weggestopte toestellen via recycling een nieuwe bestemming.
De recyclingindustrie heeft enorme stappen gemaakt in het terugwinnen van waardevolle materialen uit elektronisch afval. Moderne technieken maken het mogelijk om zelfs de kleinste hoeveelheden edelmetalen uit oude apparaten te halen. Voor consumenten betekent dit dat elk ingeleverd toestel letterlijk bijdraagt aan een circulaire economie waarin niets verloren gaat.
Grondstoffenschaarste maakt oude telefoons waardevol
De grondstoffenschaarste die de wereld momenteel doormaakt, verandert onze weggestopte smartphones in echte schatten. In die Nederlandse smartphoneberg zit volgens het onderzoek van Fraunhofer zo’n 18 ton tin en 364 kilo goud, waarbij alleen dat goud al zo’n 35 miljoen euro waard is en genoeg zou zijn om bijna 73.000 trouwringen van te maken. Net zoals een oudere hond die een tweede kans verdient op geluk, krijgen ook deze vergeten toestellen plotseling nieuwe betekenis door hun verborgen waarde.
Ook andere zeldzame stoffen kunnen gewonnen worden, waaronder kritieke mineralen als kobalt en wolfraam, stoffen waar steeds meer vraag naar is en waarvan de winning op veel plekken grote schade doet aan het milieu. De huidige wereldwijde tekorten maken deze materialen kostbaarder dan ooit, terwijl ze gewoon in onze lades liggen te verstoffen. Het is een paradox die steeds pijnlijker wordt naarmate de prijzen van grondstoffen blijven stijgen.
Steven van Eijck van Stichting OPEN benadrukt dat elke maand uitstel kostbaar is. Een oude telefoon in je kast laten liggen in een tijd waarin grondstoffen steeds schaarser worden, is doodzonde, waarschuwt ook Pothoven van Milieu Centraal. En hoe langer je hem laat liggen, hoe minder je er nog mee kan, omdat technologie veroudert en recyclingprocessen zich ontwikkelen. De tijd werkt tegen ons, terwijl die gouden kansen gewoon binnen handbereik liggen.
Kijk nou eens! Terwijl wij onze oude telefoons vergeten in de la laten liggen, zitten we letterlijk op een goudmijn van 35 miljoen euro. Het is eigenlijk te gek voor woorden dat we massaal upgraden naar de nieuwste toestellen, terwijl die weggestopte smartphones nog zo veel waarde hebben. Wat ga jij doen met jouw oude telefoon – hem eindelijk eens naar een inzamelpunt brengen, of laat je die schat nog wat langer liggen verstoffen?