Denk jij bij het boodschappen doen weeleens na over waarom je ineens drie pakken koekjes in je winkelwagentje hebt liggen? Want supermarkten zijn echte meesters geworden in het voor de gek houden van klanten- en ze gebruiken daarvoor trucs die zo geniepig zijn dat je er met verstomming van geslagen raakt.
Grotere winkelwagentjes en mandjes met wieltjes
De volgende keer dat je de supermarkt binnenstapt, let dan eens op de grootte van je winkelwagentje. Deze zijn namelijk een flink stuk groter geworden dan tien jaar geleden, en dat is geen toeval. Een groter wagentje zorgt ervoor dat het minder snel vol lijkt, waardoor je onbewust meer producten blijft toevoegen. Het is een psychologische truc die zo simpel als briljant is: je hersenen denken dat je nog niet zo veel hebt gekocht omdat er nog zoveel ruimte over is.
Ook de kleine winkelmandjes hebben een upgrade gekregen. Waar je vroeger die zware mandjes moest torsen, hebben de meeste supermarkten nu XXL-mandjes met handige wieltjes eronder. Dit lijkt een service voor klanten, maar er zit een slimme strategie achter. Doordat je het gewicht van je boodschappen niet meer voelt, verdwijnt een natuurlijke rem op je koopgedrag. Je voelt letterlijk niet hoe vol en zwaar je mandje wordt, dus blijf je vrolijk producten toevoegen zonder dat je lichaam je waarschuwt.
Bij de ingang spelen supermarkten nog een extra psychologisch spelletje. Steeds vaker zie je daar strategisch geplaatste bloemen of vers gebakken brood. Deze geur- en kleurexplosies zijn bedoeld om je direct een positief, welkom gevoel te geven. Het is net als wanneer een goede eerste indruk de toon zet voor de rest van je bezoek.
Het trage poortje remt je bewust af
Heb je ooit wel eens opgemerkt dat die toegangspoortjes bij de supermarkt zo traag opengaan? Dat is geen defect of luiheid van het onderhoud, maar een doelbewuste strategie om jou als klant af te remmen. Het moment dat je langzamer de winkel binnenloopt, krijgen je ogen meer tijd om alle verleidelijke aanbiedingen en producten in je op te nemen. Die extra seconden zijn goud waard voor supermarkten, omdat ze je onderbewuste koopgedrag beïnvloeden voordat je überhaupt bij je boodschappenlijstje hebt gekeken.
Deze slimme vertragingstactiek zorgt ervoor dat je direct vanaf het allereerste moment in een andere modus terechtkomt. In plaats van gehaast door de winkel te rennen, dwingen die langzame poortjes je om bewuster rond te kijken.
Groente en fruit geven een gezond gevoel
De supermarkt weet precies hoe ze je een goed gevoel kunnen geven vanaf het allereerste moment. Zodra je door de ingang loopt, kom je namelijk altijd eerst langs de groente- en fruitafdeling. Dit is geen toeval, maar een psychologische meesterzet die je gedrag voor de rest van je boodschappenrondje bepaalt. Door je mandje als eerste te vullen met gezonde producten krijg je het gevoel dat je heel bewust en gezond bezig bent. Dit positieve zelfbeeld zorgt ervoor dat je jezelf later veel makkelijker toestaat om wat minder gezonde producten mee te nemen. Je hebt immers al bewezen dat je een gezonde keuze kunt maken, dus die zak chips of dat pak koekjes kan er wel bij.
Het werkt ook andersom. Stel je hebt onderweg door de winkel al een aantal pakken, koekjes, snoepjes en ander lekkers in je wagentje gelegd. Tref je dan aan het einde van je route nog een schap met groente of fruit aan? Dan is de kans groot dat je ter compensatie een bakje snacktomaten of een zakje mandarijnen toevoegt aan je mandje. Steeds meer supermarkten experimenteren met opvallende presentaties van groente en fruit. Ze gebruiken felle verlichting en kleurrijke displays, complete groentepleinen die eruitzien alsof je op een gezellige boerenmarkt loopt. Deze theatrale aanpak zorgt ervoor dat je nog positiever gestemd raakt over je gezonde keuzes.
De lange route door de hele winkel
Je hebt je boodschappenlijstje gemaakt en weet precies wat je nodig hebt, maar de supermarkt heeft andere plannen met jou. Die melk, yoghurt en kaas die je altijd koopt? Die staan niet toevallig helemaal achterin de winkel verstopt. En die eieren, het brood en de andere basisproducten die je wekelijks nodig hebt? Die zijn strategisch verspreid door de hele supermarkt, zodat je geen andere keuze hebt dan een complete rondgang te maken.
Dit is geen onhandigheid van de supermarkt, maar een doordacht plan om jou zoveel mogelijk producten te laten zien. Want onderweg naar die melk kom je natuurlijk voorbij schappen vol verleidelijke snacks, seizoensproducten en speciale aanbiedingen die je eigenlijk helemaal niet op je lijstje had staan. Het is alsof je door een doolhof loopt waar bij elke hoek een nieuwe verrassing op je wacht.
De nieuwste supermarktconcepten maken het nog geraffineerder. Ze ontwerpen kronkelende gangpaden die je dwingen om langs zoveel mogelijk schappen te lopen. Soms plaatsen ze tijdelijke displays midden in een gangpad, waardoor je gedwongen wordt een omweg te maken en nog meer producten tegenkomt. Deze schijnbaar toevallige blokkades zijn in werkelijkheid zorgvuldig gepland om je koopgedrag te beïnvloeden. Tegen de tijd dat je eindelijk bij de kassa staat, heb je veel meer in je wagentje dan je van plan was.
Dure producten op ooghoogte en kinderhoogte
Supermarkten kennen hun klanten beter dan je denkt en spelen daar handig op in. De duurste A-merken krijgen namelijk altijd de meest begeerde plek in het schap: precies op ooghoogte. Hier kunnen volwassen shoppers ze het makkelijkst zien en pakken, zonder bukken of rekken. Maar wat je misschien niet doorhebt, is dat de huismerkproducten die ertussen staan vaak etiketten hebben die verdacht veel lijken op die van bekende merken. Dezelfde kleuren, vergelijkbare lettertypen en soms zelfs bijna identieke verpakkingen zorgen ervoor dat je vaak per ongeluk het duurdere product pakt.
Huismerkproducten en A-merken leveren supermarkten namelijk de hoogste winstmarge op, dus die willen ze natuurlijk het liefst verkopen. Voor kinderen hebben ze een nog slimmere tactiek bedacht: snoep, koekjes en speelgoed worden op kinderhoogte geplaatst. Zo kunnen de kleintjes tijdens het winkelen makkelijk zien wat er allemaal lekkers en leuks te koop is. Het resultaat is voorspelbaar: kinderen die aan de mouw van papa en mama trekken met de vraag of ze dit of dat mogen hebben.
De laatste jaren wordt nog meer gebruik gemaakt van opvallende etiketten en speciale schapverlichting om bepaalde artikelen extra in het oog te laten springen. Felle kleuren en spotlichtjes trekken je aandacht naar precies die producten die de supermarkt het liefst wil verkopen. Ook de looproute is zorgvuldig uitgedacht: omdat de meeste mensen rechtshandig zijn en hun winkelmandje in de linkerhand houden, lopen klanten bij veel supermarkten tegen de richting van de klok in. Zo kunnen ze met hun rechterhand makkelijk producten pakken terwijl ze langs de schappen lopen. Dit lijkt een service, maar het zorgt er ook voor dat je onderbewust langzamer en bewuster door de winkel beweegt, waardoor je meer tijd hebt om verleid te worden door allerlei producten.
Rustige muziek en misleidende aanbiedingen
Heb je je ooit afgevraagd waarom je in de supermarkt ineens zo langzaam door de gangpaden wandelt? Dat komt doordat supermarkten heel bewust kalme, trage muziek afspelen die jou als klant letterlijk afremt. Deze muziektruc zorgt ervoor dat je veel langer bij producten stilstaat en meer tijd hebt om verleid te worden door allerlei aanbiedingen. Onderzoek toont zelfs aan dat langzame muziek de verkopen met 38% kan laten stijgen. Moderne supermarkten gaan nog een stapje verder en wisselen hun muziekkeuze heel strategisch afhankelijk van het dagdeel, het weer buiten of zelfs hoe druk het is in de winkel.
Aan het begin van elk gangpad zie je grote pilaren met schreeuwende aanbiedingen die je meteen in het oog springen. Deze kopaanbiedingen bestaan vrijwel altijd uit bekende A-merken die flink in de bonus zijn, maar wat ze je niet vertellen is dat vergelijkbare producten van het huismerk of een B-merk vaak nog steeds goedkoper zijn dan die zogenaamde superaanbieding. Het is een slimme truc waarbij je denkt een koopje te scoren, terwijl je eigenlijk gewoon teveel betaalt. Tegenwoordig gebruiken veel supermarkten zelfs opvallende displays met digitale schermen en felle verlichting om deze misleidende aanbiedingen nog aantrekkelijker te maken.
Wel ongelooflijk hoe supermarkten ons zo vakkundig om de tuin leiden met hun sneaky trucjes! Het is bijna te belachelijk voor woorden dat we zo makkelijk in hun psychologische vallen trappen, terwijl we denken dat we gewoon even snel boodschappen doen. De volgende keer dat je die grote winkelwagen pakt en vrolijk door die trage poortjes wandelt, denk dan eens aan alle slimme strategieën die op dat moment al aan het werk zijn – wie weet vul je dan eindelijk eens alleen je mandje met wat er echt op je lijstje staat!
