Geert Wilders staat bekend om zijn uitgesproken meningen en felle debatten, maar toen RTL hem uitnodigde voor Het Conclaaf – een programma waarbij politici samen opgesloten worden in een kasteel – sloeg hij de uitnodiging af. Tv-criticus Victor Vlam vindt het jammer dat we Wilders niet in dit kasteel zullen zien, want volgens hem is het echt een geweldig format uit België waar politici buiten hun comfortzone worden gehaald.
RTL’s ambitieuze plannen voor Het Conclaaf
Peter van der Vorst, de baas van RTL 4, had voor de verkiezingen een spectaculair plan bedacht. Hij wilde zeven lijsttrekkers opsluiten in een kasteel voor het programma Het Conclaaf, waarbij ze gedwongen zouden worden om met elkaar in debat te gaan. Het Belgische format had daar al bewezen dat politici buiten hun comfortzone tot verrassende gesprekken kunnen komen.
VVD-leider Dilan Yesilgöz zag het wel zitten om een weekje opgesloten te zitten met haar politieke tegenstanders. Ze begreep dat zo’n setting kansen bood om haar standpunten op een andere manier over te brengen. Maar Wilders wilde er niets van weten. De PVV-leider weigerde categorisch om deel te nemen aan het programma, ondanks herhaalde pogingen van RTL om hem over te halen. Voor Van der Vorst was dit een flinke tegenvaller, want zonder de meest populaire lijsttrekker zou het programma veel van zijn aantrekkingskracht verliezen. Het kasteel bleef uiteindelijk leeg, en het ambitieuze plan werd definitief van tafel geveegd.
Afzeggingen zorgen voor problemen
De enthousiaste plannen van Peter van der Vorst voor Het Conclaaf kregen al snel een domino-effect van afzeggingen te verduren. Na Wilders’ weigering haakten ook Frans Timmermans van de PvdA en Henri Bontenbal van de ChristenUnie af, waardoor het ambitieuze programma in gevaar kwam. Haagse bronnen meldden dat maar liefst drie van de beoogde acht deelnemers zich hadden teruggetrokken, en de kans leek steeds groter dat het programma helemaal niet zou doorgaan.
De opnames stonden gepland voor augustus, maar VVD-leider Dilan Yesilgöz gaf een duidelijke voorwaarde. Ze wilde alleen meedoen als er voldoende andere grote partijen zouden aanhaken, een eis die nu niet meer vervuld leek te worden. Voor RTL werd het steeds duidelijker dat hun spectaculaire kasteel leeg zou blijven. Het Belgische format had bewezen dat politici in zo’n setting tot verrassende gesprekken konden komen, maar zonder de grote namen zou het programma zijn aantrekkingskracht verliezen.
‘Ze durven niet’ volgens Haagse bronnen
Volgens ingewijden in Den Haag werkt RTL al maandenlang achter de schermen aan Het Conclaaf, maar de afzeggingen zorgen voor grote paniek bij de zender. Een bron dicht bij de productie onthult dat ze driedubbele afzeggingen hebben gekregen van verschillende lijsttrekkers. Naast Wilders haakten ook Frans Timmermans en Henri Bontenbal af, waardoor het ambitieuze kasteel-experiment volledig op losse schroeven staat.
Rob Jetten van D66, Caroline van der Plas van BBB en CDA-leider Eddy van Hijum zijn inmiddels benaderd als mogelijke vervangers, maar zij wachten allemaal op meer duidelijkheid over het definitieve format. De politici willen weten welke andere grote namen meedoen voordat ze zich vastleggen. RTL staat nu voor een lastige keuze en moet uiterlijk vrijdag beslissen of ze het programma definitief van de buis halen.
Tv-criticus noemt het ‘heel jammer’
Tv-criticus Victor Vlam vindt het een gemiste kans dat Wilders niet meedoet aan Het Conclaaf. “Jammer. Het is een erg leuk format uit België. Vermoedelijk zijn politici huiverig voor de allesbepalende montage: een heel weekend samen wordt teruggebracht tot enkele uren televisie, waarbij logischerwijs veel momenten sneuvelen”, zegt hij op X. De criticus benadrukt dat het Belgische programma bewezen heeft dat politici in zo’n ongedwongen setting tot verrassende inzichten kunnen komen die normaal nooit naar buiten komen.
Communicatiestrateeg Arjan van der Knaap reageert daarop veel feller. “Kom eens uit je bubbel. Dit gaat om strategie en leiderschap. Dat DPG denkt over de politiek leiders van dit land te kunnen beschikken voor een realityformat is schaamteloos en krankzinnig. Een dieptepunt”, schrijft hij als reactie. De discussie laat zien hoe verdeeld experts zijn over de waarde van dergelijke programma’s, terwijl RTL ondertussen moet beslissen over de toekomst van het ambitieuze kasteel-experiment.
Discussie over inhoudelijkheid van het format
Victor vindt de kritiek onterecht. “Het is een zeer inhoudelijk programma. Kijk maar eens naar de Belgische versie”, reageert hij fel op de beschuldigingen dat Het Conclaaf niets meer is dan goedkope televisie. De tv-criticus benadrukt dat het format juist kansen biedt om politici van een andere kant te leren kennen, iets wat in gewone debatten vaak niet mogelijk is. Het kasteel zorgt ervoor dat lijsttrekkers hun facade moeten laten varen en echte gesprekken kunnen voeren over onderwerpen die normaal gesproken alleen achter gesloten deuren besproken worden.
Arjan blijft bij zijn standpunt dat politieke leiders niet thuis horen in wat hij een realityshow noemt. “Kom op. Ze leiden een beweging. Het is hun taak om vertrouwen te organiseren onder hun achterban en de rest van de samenleving. Die sluit je niet op voor toneelstukjes die het lekker doen in een realityshow”, houdt de communicatiestrateeg vol. Volgens hem ondermijnt deelname aan dergelijke programma’s het serieuze imago dat politici nodig hebben om effectief te kunnen leiden.
De discussie toont aan hoe verdeeld deskundigen zijn over de waarde van Het Conclaaf. Waar de ene expert kansen ziet voor authentieke politieke communicatie, zien anderen juist gevaren voor de geloofwaardigheid van democratische leiders in tijden waarin vertrouwen in de politiek onder druk staat.
Wilders zou buiten zijn discours uitgehoord moeten worden
De politieke werkelijkheid is dat Wilders strategisch handelt wanneer hij televisie-uitnodigingen weigert. Communicatiestrateeg Arjan van der Knaap benadrukt dat de PVV-leider wel eens buiten zijn eigen discours aan de tand gevoeld zou mogen worden, maar juist daarom mag je hem niet loslaten op zijn oppositie in een kasteel. Een dergelijke setting zou volgens hem een figuurlijk bloedbad worden, waarbij Wilders zijn politieke tegenstanders volledig zou overrompelen met zijn scherpe retoriek. De strategische overwegingen achter zijn weigering worden duidelijk als je bedenkt dat politici normaal gesproken hun boodschap zorgvuldig controleren. In Het Conclaaf zou die controle wegvallen, waardoor onverwachte situaties kunnen ontstaan die zijn imago zouden kunnen schaden.
Het programmaformat zou Wilders dwingen om langdurig in gesprek te gaan met politici die hij normaal gesproken als tegenstanders beschouwt. Van der Knaap concludeert dat dit een krankzinnig idea is en spreekt van de hubris van mediabedrijf DPG. Volgens hem had de fusie die leidde tot deze situatie er nooit mogen komen, waarbij mediakonglomeraten denken over politieke leiders te kunnen beschikken voor reality-formats.
De afzegging van Wilders bij Het Conclaaf zegt eigenlijk alles over de huidige politieke cultuur – ze durven niet buiten hun comfortzone te treden! Het is ontzettend jammer dat we deze kans missen om politici eens van een andere kant te zien, want het Belgische format heeft bewezen dat zoiets echt kan werken. Wat vind jij ervan – zouden onze lijsttrekkers wat minder bang moeten zijn voor een weekje zonder scripts en draaiboeken?
